Ἐπειδή ἑορτάζουμε τήν ἡμέρα τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, καλό θά ἦταν νά ὑπενθυμίσουμε γιά μία ἀκόμη φορά ἀπό τίς στῆλες αὐτές ὃτι οἱ Ἓλληνες ὃλων τῶν ἐπαγγελματικῶν, πνευματικῶν, πολιτικῶν, ἐπιστημονικῶν καί λοιπῶν βαθμίδων τῆς κοινωνίας, ἀπό τόν πρωθυπουργό, τούς ὑπουργούς καί τούς βουλευτές μέχρι τούς ἐπιστήμονες καί τόν ἁπλό λαό, ὁμιλοῦμε κάκιστα τήν ἑλληνική γλῶσσα, τήν κακοποιοῦμε καθημερινά καί, διά τοῦ τηλεοπτικοῦ μετεικάσματος, τήν διαδίδουμε λανθασμένα στό πανελλήνιο ἀκαριαῖα.
Οἱ σύγχρονοι Ἓλληνες μοιάζουμε μέ τούς Ἀθηναίους τῆς ἀρχαιότητος, πού μετανάστευσαν στούς Σόλους τῆς Μ. Ἀσίας, ξέχασαν τήν γλῶσσα τους καί τήν μιλοῦσαν <<τσάτρα-πάτρα>>. Ἀπό τότε ἒμεινε ὁ ὃρος <<σολοικισμός>> γιά ὃσους μιλοῦν λανθασμένα τήν γλῶσσα τους.
Κάποτε πού ὑπῆρχε ἡ τρίτη κλίση (κι ἀκόμη ὑπάρχει ἀναπόφευκτα, ἀλλά στόν πληθυντικό).
λέγαμε, προτεραιότης, ἰταμότης, μητρότης, πατρότης, φλογερότης, σκοπιμότης κλπ., πού ἒγιναν προτεραιότητα, ἰταμότητα, μητρότητα, πατρότητα, φλογερότητα, σκοπιμότητα κλπ.
Σήμερα ἡ κατάληξη –ότητα μπαίνει παντοῦ καί χρησιμοποιεῖται ἀνεξελέγκτως σχηματίζοντας λέξεις σόλικες καί ἀνύπαρκτες, ὃπως συνδεσιμότητα, ἐπισκεψιμότητα, εὐαλωτότητα, ἐφαρμοσιμότητα, ἐξαιρεσιμότητα κλπ.
Οἱ γλωσσολόγοι μας; Τσιμουδιά. Κάποιους ἀπασχολεῖ τό <<κλίκ αγουέϊ>>, πού μέ ἂλλες χιλιάδες ξενικούς νεολογισμούς εἰσέβαλαν λόγω τῆς τεχνολογίας τῶν ὑπολογιστῶν
στήν ἑλληνική γλῶσσα δημιουργῶντας τό σοβαρό πρόβλημα τῶν <<γκρήκλις>>, μολονότι οἱ περισσότερες ἀπό αὐτές εἶναι ἐκ παλιννοστήσεως ἑλληνικές, ἀντιδάνειες δηλαδή, καί οἱ ὁποῖες θα μποροῦσαν εὒκολα να ἀποδοθοῦν στην ἑλληνική. Ἀλλά ἐμεῖς προτιμοῦμε, ἀντί νά ποῦμε π.χ. ὃτι <<τό χρέος ἒφθασε στήν κορυφή>>, νά λέμε <<ἒφθασε στό…πίκ του>>.
Κι ἂλλοι, πιό κατατοπισμένοι δημοσιογράφοι πού γνωρίζουν τήν ἒκφραση <<τό χρέος ἒφθασε στήν ὀροφή>>, λένε ἐπί τό…τουρκικότερο <<ἒφθασε ταβάνι>>, ἢ ἐπί τό γαλλικότερο, <<ἒφθασε στό…πλαφόν>>.
Αὐτή ἡ ἀσυδοσία καί ἡ αὐθαιρεσία, ἀλλά καί ἡ πλημμελής ἐκμάθηση τῆςἑλληνικῆς γλώσσας, ὡδήγησε σέ ἀκρότητες καί σέ παθογένειες τοῦ ἑλληνικοῦ δημοσίου λόγου:
Αὐθαίρετοι τονισμοί,, ἀσυμφωνία κλίσεως μεταξύ οὐσιαστικοῦ καί ἐπιθέτου, ἐκθλίψει ἀνυπάρκτων γραμμάτων ἀπό προθέσεις (π.χ. ἐξ᾽ ἀφορμῆς ἀντί ἐξ ἀφορμῆς, ἐξ᾽ἀνάγκης ἀντί ἐξ ἀνάγκης κλπ.), ἂγνοια τῆς προστακτικῆς, σολοικισμοί, χρήση ἀνυπάρκτων καί μπερδεμένων ἢ ἀκατανοήτων λέξεων (ὃπως π.χ. <<ἐπαναπαραμετροποίηση>> κλπ.), καταργήσεις τῶν τελικῶν συμφώνων λέξεων (ὃπως π.χ. ἡ ὁδό, ἡ λεωφόρο, ἡ ἐπάνοδο, ἐπί κεφαλή, ξεχνῶντας αὐτό πού λέει ὁ λαός ὃτι <<τά εἶπε μέ το νί καί καί μέ τό σῖγμα>>), <<πρωτοκλιτισμός>> τῶν πάντων (ὃπως π.χ. ἡ διεθνή, τῆς διεθνής κλπ.), ἀνορθογραφίες
κλπ.
Αὐτοί πού θέλουν νά διδάξουν τά παιδιά μας τήν ἑλληνική γλῶσσα, δηλαδή οἱ καθηγητές, διαδηλώνουν μέ ἀναπεπταμένα πανώ στό Σύνταγμα καί γράφουν: ΑΠΕΣΥΡΕ ΤΩΡΑ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ. Οἱ ἂνθρωποι δέν ξέρουν τί θα πῆ προστακτική. Οἱ ἲδιοι θά λένε: <<Παρήγγειλέ μου ἓνα καφέ>>, ἀντί <<παράγγειλέ μου>>.
Πρωτοσέλιδος τίτλος καθημερινῆς ἐφημερίδας ἒγραφε: ΣΥΝΕΛΑΒΕ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ (τάδε) ΚΑΙ ΘΑ ΣΕ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΡΧΗΓΟ.
Γιά νά μή πολυλογοῦμε, σᾶς παραθέτουμε μερικά χαρακτηριστικά δείγματα δημοσίου λόγου πού ἐκπέμπονται καθημερινά ἀπό τήν τηλεόραση καί ὂχι μόνο:
· Ἒχουμε ἐνδείξεις γιά περαιτέρω θάνατοι.
· Τά καζίνα ἐντάζονται.
· Τά εἰδεχθείς μέτρα.
· Γιά τό ἐναπομείναντα διάστημα.
· Ἀποτελεῖ μείζων προτεραιότητα.
· Ἡ πρωτοβουλία ἂνηκε…
· Τό μέτρο ἀφορᾶ σέ ὃ,τι ἀφορᾶ…
· Παρέμεινε νεφάλιος…
· Οἱ κατασκηνώσεις ἐκκένωσαν ὃλα τά παιδιά (τά κακόμοιρα τί ἒπαθαν).
· Μίλησα καί μέ τόν διευθύνων σύμβουλο.
· Ἡ χώρα πορεύεται βάσει λοιμωξιολόγων τινοί τῶν ὁποίων τ᾽ἁρπάζουν.
· Οἱ Ἓλληνες στρατιωτικοί ἀνεξαρτήτου βαθμοῦ.
· Δέν μποροῦμε εἰσαεί νά φροντίζουμε…
· Τά δύο μεγάλα κυβερνών κόμματα…
· Ὁ ἠθοποιός ἒκανε φοβερές ἀπομιμήσεις…
· Νά καλέσουμε καί τόν πάτερ…
· Ἂν δέν πληρώσετε καί τά τρέχον.
· Οἱ προλαλήσαντες κυρίες.
· Τοῦ αὒξων ἀριθμοῦ.
· Εἲχαμε ἀντλήσεις ὑδατῶν.
· Ἒγιναν περιελούσεις μέ γκαζάκια.
· Τῶν συλληφθέντων γυναικῶν…
· Αὐταπαγγέλτως.
· Πυρετῶδες διαβουλεύσεις.
· Ροῦχα φορέσιμα.
· Εἶχε συνεχής ἐπικοινωνία.
· Κατεπέταξη (ἀντί κατ᾽ἐπέκταση).
Θέλετε κι ἂλλα μαργαριτάρια; Δέν ἒχετε παρά νά ἀκοῦτε τί λένε καί τί γράφουν τά κανάλια ἐπί καθημερινῆς βάσεως, τί λένε οἱ πολιτικοί, οἱ δημοσιογράφοι, οἱ γιατροί, οἱ δικηγόροι, ἀλλά καί ὁ ἁπλός λαός. Πού τί να πεῖ κι αὐτός; Μ᾽ ὃποιον δάσκαλο καθίση τέτοια γράμματα θά μάθη. Κάποτε οἱ ἠθοποιοί παλαιᾶς κοπῆς, ἡ Γεωργία Βασιλειάδου, ἡ Δέσποινα Στυλιανοπούλου, ὁ Θανάσης Βέγγος, ὁ Λάμπρος Κωνσταντάρας, ὁ Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ὁ Ὀρέστης Μακρής, ὁ Ντῖνοε Ἠλιόπουλος κ.ἂ., αὐτούς δηλαδή πού ἐξακολουθοῦμε νά βλέπουμε χωρίς νά τούς βαριόμαστε ποτέ, ἒλεγαν λεκτικές <<κοτσάνες>>, γραμμένες σέ σενάρια θεατρικῶν συγγραφέων τοῦ ἀναστήματος ἑνός Ἀλέκου Σακελάριου, γιά νά προκαλέσουν γέλοιο.
Ἀλλά καί σήμερα τό γέλοιο προκαλοῦν αὐτές ἀπό τούς συγχρόνους χειριστές τοῦ δημοσίου λόγου.
Ἢ μήπως τά κλάματα γιά τό κατάντημα τῆς νεοελληνικῆς γλώσσας;
Αὐτή τήν γλῶσσα γιορτάζουμε;